අවුරුදු විස්සකට පසු: ‘සුනාමිය’ වදින විට මගේ බෝට්ටුව වෙරළට මීටර කිහිපයක් දුරින්

අපගේ බෝට්ටුව - රාමනුජම් - අපි නැවත පෝට් බ්ලෙයාර් වෙත පැමිණෙන විට චැතම් වරායේ ජැටියක නැංගුරම් ලා ඇත

අපි වරායෙන් එළියට එනකොටම අපේ බෝට්ටුව පැද්දුණා, එකපාරටම අපි නැග්ග තැනට යාබද ජැටිය මුහුදට කඩා වැටුණා.

ඒ අඳුරු දිනය, 2004. 12. 26

භූමිකම්පාව 06:30 (GMT 01:00 GMT) ට සිදු වූ විට, මම හිටියෙ  තොටුපළක, හැව්ලොක් දෙසට මං  ගමන් කළේ - ඒ ඉන්දියානු අන්දමන් සහ නිකොබාර් දූපත් සමූහයේ.

එය බොහොම ප්‍රසිද්ධයි රිදී වැලි සහ පැහැදිලි නිල් ජලය කඳ ගැන.  ඒ ප්‍රසිද්ධියට පත්, රාධනගර් වෙරළ තීරය මෑතකදී ටයිම් සඟරාව විසින් "ආසියාවේ හොඳම වෙරළ" ලෙස කිරුළුත් පැලඳුවා.

අපේ පාසලේ මගේ හොඳම මිතුරිය සහ ඇගේ පවුලේ අය දශක එකහමාරක් පුරා ඒ දූපත් සමූහයේ අගනුවර වන පෝට් බ්ලෙයාර් හි වාසය කළේ, නමුත් මගේ පළමු සංචාරය ඒ දූපත්වලට. මං ආවේ නත්තල් දිනට පෙර  දවසෙ.

සැලසුම් කර තිබූණෙ දවස් තුනක් හැව්ලොක් හි ගත කිරීමට.   අපි උදේට කෙටි ආහාර සහ සැන්විචස් අසුරා ගත්තා, උද්යෝගිමත් දරුවන් එක්රැස් කර පෝට් බ්ලෙයාර් හි ෆීනික්ස් බේ ජැටියෙන් තොටුපළ අල්ලා ගැනීමට පිටත් වුණා.

කිසිවක් අතපසු කිරීමට අකමැති වූ මං, විපත සිදු වන විට, ඉදිරිපස තට්ටුවේ සිටගෙන වටපිට බලමිනුුු හුන්නෙ.

අපි වරායෙන් එළියට එනකොට ම එකපාරටම  ඔරුව පැද්දුණා.  අපි නැග්ග තැනට යාබද ජැටිය කුඩු වෙලා මුහුදට වැටුණා. ඒත්තෙක්කම මුරගල සහ විදුලි කණුවක් පෙරළුණා.

එය අසාමාන්‍ය දසුනක් . මා අසල සිටි දුසිම් ගණනක් මිනිසුන් කට ඇරගෙන බලා හුන්නා.

වාසනාවකට මෙන් ඒ වන විට ජැටිය පාළුවට ගොස් තිබූණ හින්දා හොඳයි.  ජීවිත හානි කිසිවක් සිදු වුණේ නෑ. පැය භාගයකින් බෝට්ටුවක් එතැනින් පිටත් වීමට නියමිතව තිබුණත් සංචාරකයන් තවමත් පැමිණිිිලා නෑ.

 2005 පෙබරවාරි 28 වන දින ඉන්දියානු නාවික හමුදාවේ හෙලිකොප්ටරයකින් ලබාගත් මෙම ගුවන් දසුන, අන්දමන් සහ නිකොබාර් දූපත් වල කොටසක් වන කමෝර්ටා දූපතේ අතහැර දැමූ ජලයෙන් යට වූ වෙරළබඩ ගම්මානයක් පෙන්නන්නෙ .

සුනාමියෙන් පීඩාවට පත් අන්දමන් සහ නිකොබාර් දූපත් සමූහයේ දූපත් හයක් යළි ගොඩනැගීමේ බලාපොරොත්තුව ඉන්දියාව අතහැර දමාලා.  එහිදී පුද්ගලයින් 5764 ක් තවමත් අතුරුදන් වූවන් ලෙස ලැයිස්තුගත කරයි තියෙන්නෙ. 40,500 ක් පමණ තාවකාලික කඳවුරුවල තැන්පත් කරලා.  ඒකාබද්ධ සහන විධානය (IRC) ඔවුන්ගේ නිවාස නැවත ඉදිකරන තෙක් බලා ඉන්නවා. ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම සඳහා ඉන්දියාව විසින් පිහිටුවන ලද හමුදාව සහ සිවිල් පරිපාලනය සමන්විතයි.  

සුනාමිය හේතුවෙන් පහත් බිම්වල නිවාස විශාල ප්‍රමාණයක් ජලයෙන් යටවෙලා

බෝට්ටුවේ සේවකයෙක් මට කිව්වා ඒක භූමිකම්පාවක් කියලා. ඒ වන විට ඒ ගැන මං දැන සිටියේ නැහැ, නමුත් රික්ටර් පරිමාණයේ 9.1 ක භූමිකම්පාව ලෝකයේ මෙතෙක් වාර්තා වූ තුන්වන බලවත්ම භූමිකම්පාව එය යි - එය ආසියාවේ විශාලතම හා විනාශකාරී ඛේදවාචකය යි.

 ඉන්දියන් සාගරයට යටින් වයඹදිග සුමාත්‍රා වෙරළට ඔබ්බෙන් විනාශකාරී සුනාමියක්. එය රටවල් දුසිමකට වඩා වැඩි ගණනක ඇස්තමේන්තුගත පුද්ගලයින් 228,000 ක් මරු තුරුලට රිංගවූ ඛේදවාචකය යි.

ඉන්දුනීසියාව, ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව, මාලදිවයින සහ තායිලන්තය යන රටවල විශාල හානියක් සිද්ධ කළ උදම් රළ ප්‍රහාරය ඒක.

අපිකේන්ද්‍රයේ සිට කිලෝමීටර් 100 ක් පමණ උතුරින් පිහිටි අන්දමන් සහ නිකොබාර් දූපත්වලට විනාඩි 15 කට පමණ පසු මීටර් 15 ක් (අඩි 49ක්) තරම් උස ජල බිත්තියක්, ජල තාප්පයක් ගොඩබිමට කඩා වැදීමෙන් කළේ මහා විශාල හානියක්.

නිල මරණ සංඛ්‍යාව 1,310 ක් ලෙස දක්වල තිබුණා - නමුත් පුද්ගලයින් 5,600 කට වැඩි පිරිසක් අතුරුදන් වී මිය ගොස් ඇතැයි අනුමාන කිරීමත් සමඟ දූපත් වැසියන් 7,000 කට වඩා මිය ගිය බව විශ්වාස කරනවා.

කෙසේ වෙතත්, බෝට්ටුවේ සිටින විට, අප අවට විනාශයේ පරිමාණය ගැන සැලකිල්ලක් තිබුණෙ නෑ අපේ.  අපේ ජංගම දුරකථන ජලය මත ක්‍රියා කළේ නෑ. කාර්ය මණ්ඩලයෙන් අපට ලැබුණේ තොරතුරු කොටස් විතරයි. ශ්‍රී ලංකාව, තායිලන්තය සහ මාලදිවයින - සහ දකුණු ඉන්දීය වෙරළබඩ නගරයක් වන නාගපට්ටිනම් යන ප්‍රදේශ වල හානි ගැන අපට අසන්නට ලැබුුු.ණා

 AFP ඉන්දියානු පිරිමින් 2004 දෙසැම්බර් 27 වැනි දින, මදුරාසියේ සිට කිලෝමීටර් 185 ක් දකුණින්, මුහුදු රළ කලාපයට පහර දීමෙන් පසු, කූඩලෝර් හි සිල්වර් බීච් හි අතුරුදන් වූ ඥාතීන් සෙවීමෙන් පසු වෙහෙසට පත්ව සිටිති. AFP

එහෙත් අන්දමන් සහ නිකොබාර් පිළිබඳ කිසිදු තොරතුරක් නෑ.  බෙංගාල බොක්කෙහි විසිරී ඇති දූපත් සිය ගණනක එකතුවක්, ඉන්දියාවේ ප්‍රධාන ගොඩබිමට කිලෝමීටර් 1,500 (සැතපුම් 915) පමණ නැගෙනහිරින් පිහිටල තියෙන්නෙ.

ඉන් 38 ක් පමණක් ජනාවාස. ඔවුන් වසර දහස් ගණනක් තිස්සේ බාහිර ලෝකයෙන් හුදෙකලාව ජීවත් වූ දඩයම් කණ්ඩායම් හයක් ඇතුළුව 400,000 ක ජනතාවක් වාසය කා.

දූපත් වලට යාමට ඇති එකම මාර්ගය තොටුපළවල් වන නමුත්, පසුව අප ඉගෙන ගත් පරිදි, කලාපයේ ජැටිවලින් 94% කට හානි සිද්ධවෙලා.

2004 දෙසැම්බර් 26 වැනි දින අපි හැව්ලොක් වෙත නොපැමිණීමට හේතුවත් ඒක. එහි ජැටිය අලාභහානි වී ජලයෙන් යට වී ඇති බව අපට කිව්වා.

ගීතා පාණ්ඩේ ඇගේ අත්දැකීම

එබැවින් බෝට්ටුව ආපසු හැරී ආපසු ගමන ආරම්භ කා. ආරක්ෂක හේතූන් මත පෝට් බ්ලෙයාර් හි නැව් තටාකයට පැමිණීමට අපට අවසරයක් නොලැබෙනු ඇති බවටත්, නැංගුරම් ලා රාත්‍රිය ගත කිරීමට සිදුවනු ඇති බවටත් කාලයක් තිස්සේ අනුමාන කිරීම් පැවතුණා.

මෙය මගීන් - ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් හිරු සහ වැලි බලා සිටින සංචාරකයින් - කනස්සල්ලට පත් වුණා.

පැය කිහිපයක් රළු මුහුදේ හඹා යෑමෙන් පසු අපි නැවත පෝට් බ්ලෙයාර් වෙත ළඟා වුණා. උදෑසන සිදු වූ හානිය නිසා ෆීනික්ස් බොක්ක වසා දාලා.  අපිව පෝට් බ්ලෙයාර්හි තවත් වරායක් වන චැතම් වෙත ගෙන ගියා. අපව අතහැර දැමූ ජැටිය විශාල පරතරයකින් යුක්තයි.

උපුටා ගැනීම බීබීසී ප්‍රවත් සේවයෙන්